Parowozownia Skierniewice, czyli ponad 100 jednostek taboru kolejowego w jednym miejscu

Galeria

Skierniewice. Parowozownia - muzeum dawnej kolei.

Parowozownie od początku istnienia kolei żelaznych stanowiły nieodzowny element ich zaplecza technicznego. To w nich przygotowywano lokomotywy parowe do drogi, a po skończonej służbie dokonywano ich obrządzenia, regulacji, koniecznych przeglądów i napraw.

Z historii

Parowozownia w Skierniewicach należy do najstarszych w Polsce. Jej powstanie związane było z przebudową pałacu w Skierniewicach oraz uporządkowaniem parku (ogrodu arcybiskupów gnieźnieńskich), któremu nadano charakter krajobrazowy oraz budową kolejowej odnogi cesarskiej ze Skierniewic do Łowicza.

Pierwsze zachowane wzmianki o skierniewickiej parowozowni pochodzą z roku 1858, kiedy dokonywano tu już poważnych modernizacji, a szlak dawnej kolei warszawsko-wiedeńskiej zyskał znaczenie linii tranzytowej, i w ten sposób parowozownia miała kluczowe znaczenie.

Po zakończeniu II wojny światowej parowozownia była jednym z najwcześniej odbudowanych obiektów w mieście, w tym z wzniesioną w 1861 roku wachlarzową halą parowozową.

Jednak z biegiem lat jej znaczenie zaczęło maleć. W końcu, w dniu 1 października 1991r. po 146 latach parowozownia przestała istnieć jako jednostka organizacyjna.

Od 1994r. obiekt użytkuje Polskie Stowarzyszenie Miłośników Kolei, ale dopiero w 2002r. parowozownia została przekazana Stowarzyszeniu przez Skarb Państwa. Także 1994r. zespół parowozowni został wpisany do rejestru zabytków architektury i budownictwa ówczesnego województwa skierniewickiego.

Więcej o historii: http://www.psmk.org.pl/pl/

Obecnie

W Parowozowni – muzeum dawnej kolei znajduje się ponad 100 jednostek taboru kolejowego, w większości czekającego na remont lub odbudowę. Funkcjonuje także wystawa historycznych urządzeń sterowania ruchem kolejowym oraz można zapoznać się z pracą zabytkowej automatycznej centrali telefonicznej systemu Siemensa. Jednym z najcenniejszych eksponatów jest akumulatorowy zespół trakcyjny systemu "Wittfeld". Wagon oznaczony na kolejach pruskich jako AT 543/544, wyprodukowany w 1913r., jest ostatnim istniejącym z całej serii tych zespołów, liczącej pierwotnie 178 sztuk. Ozdobą skierniewickiej kolekcji jest wagon "fakultatywny" - osobowy 4 klasy o konstrukcji wagonu towarowego, mogący służyć jako wagon pasażerski, bagażowy lub towarowy. Pojazd zbudowano w 1889 roku w wytwórni wagonów L. Steinfurt w Królewcu.

W ciągu roku w Parowozowni organizowane są Dni Otwarte. Zwiedzanie odbywa się z przewodnikiem i trwa co najmniej 1,5 h. Podczas oglądania można dowiedzieć się nie tylko o historii Parowozowni, ale także o budowie lokomotyw parowych oraz, co najciekawsze, poznać historię poszczególnych eksponatów.

Mnie szczególnie spodobała się opowieść o lokomotywie parowej, która obsługiwała po wojnie linię kolejową Łódź-Warszawa. Było to połączenie ekspresowe łączące te miasta, a skład osobowy ciągnięty przez lokomotywę pokonywał trasę w godzinę i 10 min. Tak się złożyło, że muzeum zwiedzałam z grupą turystów z Łodzi. Nie mogli uwierzyć w ten czas, bo współcześnie taka podróż - jak mówili - trwa 2 godziny.

Z ciekawostek

Kolekcja taboru kolejowego wykorzystywana jest także przy okazji organizacji różnych przedsięwzięć edukacyjnych i kulturalnych. W Parowozowni miała miejsce np. inscenizacja historyczna: Pociąg z ochotnikami na Bitwę Warszawską 1920, zaś jeden z pociągów wziął udział, w 2010 roku, w odsłonięciu pomnika Wokulskiego na peronie skierniewickiego dworca.

W pobliżu warto zobaczyć:

- Pałac Ślubów oraz Akademię Twórczości w Willi Kozłowskich

- Kościół Świętego Jakuba Apostoła, dworek modrzewiowy oraz bulwar Przyjaźni

- Pałac Prymasowski – udostępniany turystom podczas Święta Kwiatów, Owoców i Warzyw

- Dawny ogród arcybiskupów gnieźnieńskich

- Muzeum Tradycji 26. Skierniewickiej Dywizji Piechoty

- Dworzec - jeden z najładniejszych w kraju

- Parowozownię

- Rynek

- Muzeum Historyczne Skierniewic

W Miedniewicach:

- Poreformacki zespół kościelno - klasztorny