Zespół kościelno-klasztorny został ufundowany na początku XVII w. przez właścicielkę miasta - księżnę Annę Ostrogską, która sprowadziła z Chełmna do Jarosławia siostry benedyktynki i osiedliła je na wzgórzu z drewnianym kościółkiem św. Mikołaja.
Zespół obejmuje kościół, klasztor, kapelanię (gruntownie przebudowaną w poł. XX w.) oraz dom gościnny zw. rezydencją dewotek. Otoczony jest murami i basztami. Jest tu także portal kamienny z 1622 roku, wykonany na wzór łuku triumfalnego prawdopodobnie przez rzeźbiarza Jana Pfistera. Jest to najcenniejszy obiekt renesansowy w Jarosławiu.
Wczesnobarokowy kościół św. Mikołaja biskupa i św. Stanisława biskupa, wzniesiony w latach 1615-1624 został ozdobiony wspaniałymi sztukateriami i portalem kamiennym. Bogate wyposażenie kościoła skonfiskowane zostało pod koniec XVIII w. przez zaborcę. Obecne pochodzi z kościoła pojezuickiego w Przemyślu.
Do kościoła przylega klasztor o bazylikowym układzie skrzydeł, w którym znajduje się m.in. „czarna kaplica” z charakterystycznym wnętrzem, powstałym w wyniku pożaru wznieconego przez Niemców pod koniec II wojny światowej.
Niestety miałam pecha i kaplicy nie mogłam zobaczyć, gdyż była wtedy zamknięta dla zwiedzających. Za to w znajdującej się przy kościele kawiarence Benedyktyńskiej wypiłam pyszną kawę i kupiłam piernikowo-marcepanowe serce wykonane na miejscu.
Po kasacie zakonu przez Austriaków w 1782 r., cały zespół zamieniono na koszary i magazyny wojskowe. Podczas okupacji niemieckiej w klasztorze funkcjonowało więzienie, a w obrębie murów Gestapo dokonywało egzekucji.
W 1991 r. dawne opactwo powróciło na własność Kościoła - sióstr benedyktynek, a w 1994 r. Archidiecezji Przemyskiej.
W pobliżu warto zobaczyć:
- Jarosławski ratusz z zabytkowym zegarem na wieży
- Muzeum w renesansowej kamienicy Orsettich
- Cerkiew i „Myłoserdia Dweri”
- Najstarszy kościół jezuicki w Polsce
- Podziemną Trasę Turystyczną im. prof. Feliksa Zalewskiego oraz Podziemne Przejście Turystyczne
W artykule wykorzystałam tekst z tablicy informacyjnej.
