Krasnobród to miasto na Roztoczu, w województwie lubelskim, w powiecie zamojskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Krasnobród. Prawa miejskie otrzymał w drugiej połowie XVI w. za staraniem rodziny Leszczyńskich.

We wschodniej części miasta znajduje się barokowy zespół klasztorny dominikanów, do którego od setek lat przybywają pielgrzymi.
W zabudowaniach klasztoru mieści się kilka muzeów.

Łęgonice to wieś położona w województwie mazowieckim, w powiecie grójeckim, w gminie Nowe Miasto nad Pilicą. Po raz pierwszy wzmiankowana była już w 1136 r. w bulli papieża Innocentego II - jako własność kapituły gnieźnieńskiej - i aż do 1818 r. pozostawała w granicach archidiecezji gnieźnieńskiej. 

Muzea, galerie, sale koncertowe, wystawowe, ośrodki kultury i sale ślubne: tak wygląda drugie życie dawnych, tak zwanych odświęconych kościołów. Gdzie je znajdziemy i jakie funkcje pełnią? 

Barokowe kościoły wzniesione zostały według planów architekta Kryštofa Dizenhofera i jego syna Kiliána Ignáca w latach 1709 - 1743. Budowle można zwiedzać we wtorki i w soboty. Dobrowolne opłaty za wstępy przeznaczone są głównie na prace remontowe.

Drohiczyn to miasto położone nad Bugiem, w województwie podlaskim, w powiecie siemiatyckim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Drohiczyn. Jest jednym z najstarszych miast na Podlasiu. Archeolodzy odkryli tu ślady osadnictwa pochodzące z X w. p.n.e. Osada wiejska w tym miejscu istniała już w VI w. naszej ery, a dzięki położeniu nad „życiodajnym Bugiem" przekształciła się w prężny ośrodek handlowy i dała w późniejszym okresie początek miastu. Odnaleziony tutaj skarb srebrnych monet - dirhemów arabskich, datowanych na VIII i XI w. potwierdza, iż Drohiczyn przed wiekami pełnił rolę ważnego ośrodka handlowego.

Drohiczyn to miasto położone nad Bugiem, w województwie podlaskim, w powiecie siemiatyckim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Drohiczyn. Jest jednym z najstarszych miast na Podlasiu. Archeolodzy odkryli tu ślady osadnictwa pochodzące z X w. p.n.e. Osada wiejska w tym miejscu istniała już w VI w. naszej ery, a dzięki położeniu nad „życiodajnym Bugiem" przekształciła się w prężny ośrodek handlowy i dała w późniejszym okresie początek miastu. Odnaleziony tutaj skarb srebrnych monet - dirhemów arabskich, datowanych na VIII i XI w. potwierdza, iż Drohiczyn przed wiekami pełnił rolę ważnego ośrodka handlowego.

Karczówka to jedno z najpiękniejszych miejsc widokowych w Kielcach. Z położonego 341 m n.p.m. wzniesienia można oglądać rozległą panoramę Gór Świętokrzyskich. Należące do Pasma Kadzielniańskiego malownicze wzgórze, położone jest na południowy-zachód od centrum miasta. Jego nazwa wywodzi się od osady leżącej na jego zboczu, zamieszkałej przez górników zajmujących się karczowaniem lasu. Karczówka została przyłączona do Kielc w 1930 roku. Na szczycie ulokowany jest kościół pw. św. Karola Boromeusza oraz klasztor należący dawniej do oo. Bernardynów.

Z tarasu widokowego obok dawnej kaplicy Matki Boskiej Fatimskiej rozpościera się panorama na Górę Dobrzeszowską, Górę Kuźniacką, Górę Perzową, Górę Sieniawską, Górę Baranią, przełom rzeki Bobrzy, Ciosową, Wykieńską, Wzgórza Tumlińskie, Pasmo Masłowskie z Klonówką, przełom rzeki Lubrzanki, Radostową, Łysicę i Święty Krzyż.

Widoki można także podziwiać z wieży kościelnej (pn. – sob. w godz.: 10.00 – 12.00 i 14.00 – 15.30 oraz w niedzielę w godz.: 13.00 – 16.00). 

Ciechanów to miasto w województwie mazowieckim, położone 100 km na północ od Warszawy, nad rzeką Łydynią. Rzeka ta pełniła kiedyś ważną funkcję obronną, gdyż w razie zagrożenia jej wody był spiętrzane i wówczas nie było dostępu do zamku. A zamek ciechanowski to wizytówka miasta, przykład nizinnego budownictwa obronnego.

Więcej o zamku: Ciekawie przedstawiona historia Księstwa Mazowieckiego na Zamku Książąt Mazowieckich w Ciechanowie

Nowym symbolem miasta, od prawie pięćdziesięciu lat, jest wieża ciśnień, która wieżą ciśnień jednak nie jest. Konstrukcja z torusem (dwuwymiarowa powierzchnia obrotowa) to wieżowy zbiornik wyrównawczy na wodę.

Więcej o wieży: Drugie życie „zmaterializowanej matematyki”. Park Nauki Torus w Ciechanowie (woj. mazowieckie)

Ciechanów to miasto w województwie mazowieckim, położone 100 km na północ od Warszawy, nad rzeką Łydynią. Rzeka ta pełniła kiedyś ważną funkcję obronną, gdyż w razie zagrożenia jej wody był spiętrzane i wówczas nie było dostępu do zamku. A zamek ciechanowski to wizytówka miasta, przykład nizinnego budownictwa obronnego.

Więcej o zamku: Ciekawie przedstawiona historia Księstwa Mazowieckiego na Zamku Książąt Mazowieckich w Ciechanowie

Nowym symbolem miasta, od prawie pięćdziesięciu lat, jest wieża ciśnień, która wieżą ciśnień jednak nie jest. Konstrukcja z torusem (dwuwymiarowa powierzchnia obrotowa) to wieżowy zbiornik wyrównawczy na wodę.

Więcej o wieży: Drugie życie „zmaterializowanej matematyki”. Park Nauki Torus w Ciechanowie (woj. mazowieckie)

Brwinów to miasto położone 25 km na południowy-zachód od centrum Warszawy, w województwie mazowieckim, w powiecie pruszkowskim. Charakterystyczna dla miasta jest urozmaicona zabudowa, z przewagą budownictwa jednorodzinnego.

Boguszyce to wieś położona w woj. łódzkim, w powiecie rawskim, w gminie Rawa Mazowiecka. Do 1954 roku istniała gmina Boguszyce. W latach 1975 - 1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa skierniewickiego. W Boguszycach znajduje się jeden z najcenniejszych zabytków drewnianej architektury sakralnej w Polsce - kościół św. Stanisława Biskupa Męczennika.

Świątynia ma konstrukcję zrębową, oszalowaną, o charakterze późnogotyckim. Ma trzy nawy, wysoki dwuspadowy dach pokryty gontem.  

Ozorków to miasto położone niedaleko Łodzi, nad rzeką Bzurą, w województwie łódzkim, w powiecie zgierskim. Najstarsze informacje o Ozorkowie sięgają połowy XIV w. Pierwszy kościół ewangelicki w Ozorkowie - drewniany - został wybudowany w 1814 r., tzn. w roku, w którym miejscowa ludność wyznania ewangelickiego zamieszkująca Ozorków  i okoliczne wsie olenderskie rozpoczęła starania o powołanie do życia parafii ewangelickiej. 

Chełm leży w zachodniej części Polesia Wołyńskiego, nad rzeką Uherką - lewym dopływem Bugu. Miasto zamieszkuje około 65.000 mieszkańców. W przeszłości jeden z głównych ośrodków osadniczych w rejonie środkowego Bugu i stolica ukształtowanej w średniowieczu ziemi chełmskiej. Jako gród leżący na pograniczu wschodniej i zachodniej Słowiańszczyzny, podlegał wpływom katolicyzmu i prawosławia oraz był obiektem rywalizacji między Polską, Rusią, Litwą i Węgrami. W XIII wieku Chełm pełnił rolę stolicy księstwa halicko-włodzimierskiego. Chełm przez wieki zamieszkały był przez różnorodną etniczno-religijnie ludność, złożoną z Polaków, Ukraińców, Żydów i przedstawicieli innych narodowości.

Inowłódz to dawne miasto, obecnie wieś położona w województwie łódzkim, w powiecie tomaszowskim, w gminie Inowłódz, nad rzeką Pilicą. Pierwszą lokację miejską Inowłódz otrzymał przed 1370 rokiem, utracił około 1550 roku. Ponowne nadanie praw miejskich miało miejsce w 1618 roku, a ich definitywne utracenie w 1870 roku.

W połowie XIII wieku Inowłódz zaliczał się do grona większych ośrodków osadniczych dorzecza środkowej Pilicy. Dysponując przeprawą przez Pilicę, poborem cła, karczmami i targowiskiem był przygotowany do obsługi ruchu handlowego. Dużą rolę w gospodarce miasta odgrywało przetwórstwo zbożowe oraz warzenie piwa. W poł. XIV wieku Kazimierz Wielki nadał osadzie prawa miejskie i nakazał kupcom podróżującym z Torunia do Krakowa i dalej na Węgry, aby wybierali szlak prowadzący przez Inowłódz. Fakt ten dodatkowo podniósł rangę miasta, dzięki czemu Inowłódz stał się ważnym punktem na mapie Królestwa Polskiego. To był najpomyślniejszy okres w dziejach miejscowości. Oprócz dochodów płynących z zarządzania dobrami królewskimi i opłat celnych, dochodziły również korzyści z eksploatacji rzeki i wycinania Puszczy Pilickiej.

Konin to miasto na prawach powiatu leżące w środkowej Polsce, w województwie wielkopolskim, nad rzeką Wartą. Najważniejszą osadą było Stare Miasto z romańskim kościołem parafialnym. To ono dało początek Koninowi lokowanemu na prawie magdeburskim, na wzór Kalisza, około 1293 roku. Odtąd Konin położony na wyspie, w korycie Warty, był grodem strzegącym brodu na rzece. Gwałtowny proces uprzemysłowienia miasta po II wojnie światowej spowodował, że miasto wchłaniało kolejne podmiejskie wsie, coraz bardziej oddalone od historycznego centrum. Przyjęta w latach pięćdziesiątych koncepcja urbanistyczna doprowadziła do powstania dwóch odrębnych części miasta, rozdzielonych niezabudowaną przestrzenią okolicy Warty.

Płock jest jednym z najstarszych miast w Polsce, prawa miejskie otrzymał w 1237 roku. W średniowieczu miasto było jednym z ważniejszych ośrodków administracyjnych i kulturalnych na ziemiach polskich, a na przełomie XI i XII wieku - faktyczną stolicą Polski. Zamek gotycki wzniesiony przez króla Kazimierza Wielkiego był niegdyś siedzibą książąt mazowieckich, obecnie urzędują w nim biskupi (którzy w Płocku są nieprzerwanie od 1075 roku).

Żychlin to miasto w woj. łódzkim, w pow. kutnowskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej.  Żychlin otrzymał prawa miejskie w 1397 roku, utracił w 1870 r. i ponownie uzyskał w roku 1924. Symbolem miasta jest wieża zegarowa na rynku. Jej budową w 1929 roku zajęła się firma Brown-Boveri, na potrzeby planowanej elektryfikacji miasta. Wieża była stacją transformatorową, którą wyposażono w zegar i syrenę alarmową, używaną na wypadek pożaru. Obecnie parter wieży zajmuje cukiernia, w której kupiłam smaczny kołacz z serem. 

Dobrzyków to wieś położona w województwie mazowieckim, w powiecie płockim, w gminie Gąbin. Pierwszy raz była  wzmiankowana już w 1341 r. W XIV w. została ufundowana parafia pw. św. Stanisława, Doroty i Barbary. Pierwsze informacje o kościele pochodzą z 1453 r. W latach 1506 - 1635 parafia Dobrzyków należała do Radziwia. Obecny kościół wystawił w 1775 r. ówczesny dziedzic Dobrzykowa, wojewoda witebski, Józef Sołłohub.

Troszyn Polski to wieś położona w województwie mazowieckim, w powiecie płockim, w gminie Gąbin, pierwszy raz wzmiankowana w 1239 r. Ponad sto lat później, 16 czerwca 1341 r., biskup poznański Jan Łodzia dokonał konsekracji kościoła drewnianego oraz erygował przy nim parafię pw. Św. Leonarda. Ponowna erekcja parafii nastąpiła w 1556 r. Prawdopodobnie miało to związek z budową kolejnej świątyni drewnianej, wzmiankowanej sześćdziesiąt lat później.

Ozorków to miasto położone niedaleko Łodzi, nad rzeką Bzurą, w województwie łódzkim, w powiecie zgierskim. Najstarsze informacje o Ozorkowie sięgają połowy XIV w. W głębi puszczy nad Bzurą znajdował się zameczek należący do możnego zasłużonego rodu Jana Szczawińskiego konfederata barskiego. Pierwszą oficjalną wzmianką o kościele jest zapis z 1654, w którym ówczesny właściciel Ozorkowa Jan Szymon Szczawiński w piątek po Święcie Niepokalanego Poczęcia nakazuje z cegły wybudować kościół murowany służący za kaplicę dworską (dzisiejsze prezbiterium i część nawy głównej). Kościół ten 15 kwietnia 1668 roku został konsekrowany przez biskupa chełmskiego Jana Różyckiego.