Poznaj Polskę i
jej sąsiadów z Polą Neis
Powstałe w 1971 roku przy bazylice w Leżajsku muzeum może pochwalić się imponującymi zbiorami, między innymi przedmiotami zabytkowymi z utraconych klasztorów wschodnich. W muzeum nie można jednak robić zdjęć.
Płock jest jednym z najstarszych miast w Polsce, prawa miejskie otrzymał w 1237 roku. W średniowieczu miasto było jednym z ważniejszych ośrodków administracyjnych i kulturalnych na ziemiach polskich, a na przełomie XI i XII wieku - faktyczną stolicą Polski. Zamek gotycki wzniesiony przez króla Kazimierza Wielkiego był niegdyś siedzibą książąt mazowieckich, obecnie urzędują w nim biskupi (którzy w Płocku są nieprzerwanie od 1075 roku).
Bazylika katedralna została wzniesiona w stylu romańskim w latach 1126-1141 i konsekrowana w 1144 r. z fundacji biskupa Aleksandra z Malonne.
Czerwińsk nad Wisłą to wieś położona w województwie mazowieckim, w powiecie płońskim. Na przełomie czerwca i lipca 1410 roku miała tu miejsce słynna przeprawa wojsk pod dowództwem króla Władysława Jagiełły. Przeprawa mostem łyżwowym umożliwiła szybkie przerzucenie wojsk na prawy brzeg Wisły, połączenie wojsk polskich z nadciągającymi od strony Pułtuska siłami litewskimi, uzyskanie elementu zaskoczenia, a w konsekwencji zwycięstwa pod Grunwaldem. 500-metrowy most postawiono w 8 godzin z elementów spławionych Wisłą spod Kozienic. W około 48 godzin przeprawiono 18 tysięcy jazdy, 4 tysiące piechoty, około 30 dział i około 8 tysięcy wozów z zaopatrzeniem.
Historia Czerwińska przez stulecia nierozerwalnie jest związana z historią klasztoru Kanoników Regularnych Laterańskich, powstałego w XII w. W murach klasztoru są dwa niewielkie muzea: Misyjne i kardynała Augusta Hlonda.
Gniezno, pierwsza stolica Polski, to miasto położone w województwie wielkopolskim. Było miastem królewskim Korony Królestwa Polskiego. Według legendy, to tutaj Lech postanowił założyć swoją siedzibę, zalążek przyszłego państwa polskiego. Źródła archeologiczne i historyczne potwierdzają jednak, że dopiero za panowania dynastii Piastów w X w. na obszarze ziemi gnieźnieńskiej, w dzisiejszej Wielkopolsce, powstały grody, w których koncentrowały się siły militarne, rozmaite dobra i znaczący potencjał demograficzny. Pierwsi Piastowie osiedlili się w Poznaniu, Gieczu i na Ostrowie Lednickim, ale to gród w Gnieźnie odegrał wyjątkową rolę w kształtowaniu się państwa polskiego. Już w czasach przedchrześcijańskich miejsce to było ważnym ośrodkiem kultu pogańskiego. W 1000 r. w oparciu o kult św. Wojciecha i na mocy ustaleń zjazdu gnieźnieńskiego powołano tutaj pierwsze polskie arcybiskupstwo, a w miejscowej katedrze od 1025 r. koronowani byli pierwsi polscy królowie.
Najważniejszym i najbardziej znanym zabytkiem miasta jest katedra gnieźnieńska. W katedrze znajdują się Drzwi Gnieźnieńskie przedstawiające życiorys św. Wojciecha, srebrny relikwiarz tego świętego oraz dwa portale gotyckie. Nawa główna katedry otoczona jest czternastoma kaplicami, w których pochowano dawnych metropolitów gnieźnieńskich.
Łowicz jest jednym z najstarszych miast w Polsce. We wczesnym średniowieczu znajdował się tutaj drewniany gród obronny, strzegący dogodnej przeprawy przez bagnistą dolinę Bzury. Z czasem, przy grodzie, powstała osada targowa, skąd książęta mazowieccy wyprawiali się na zwierzynę w okoliczne puszcze. Od charakteru osady i słowa „łowy” wywodzi się nazwa miasta: Łowicz. Najstarsza wzmianka o Łowiczu pochodzi z bulli papieża Innocentego II z 7 lipca 1136 r. W XIII w. powstała kasztelania, później obszar ten nosił nazwę “Księstwo Łowickie”. W okresie XII-XVII w. Łowicz był własnością rezydencjonalną arcybiskupów gnieźnieńskich. Przed 1298 r. osada otrzymała prawa miejskie.
Przy ulicy Mariackiej w Sandomierzu, łączącej starówkę z zamkiem królewskim, znajdują się dwa historyczne obiekty godne zwiedzenia: katedra i dzwonnica. Wieczorem, dzwonnica widoczna jest z daleka dzięki podświetlanemu zegarowi. Gdy ostatnio odwiedziłam Sandomierz, po godzinie 24.00 zegar zgasł. Jak powiedział mi później proboszcz bazyliki katedralnej, miałam po prostu pecha, bo zegar powinien świecić całą noc.