Zapraszamy na pierwszy spacer historyczny z tegorocznej edycji cyklu „Niedzielne wyprawy szlakiem powstańczej Warszawy” poświęcony pierwszym dniom Powstania Warszawskiego na Woli. Spotykamy się 13 sierpnia, w niedzielę, o godz. 16. na skrzyżowaniu ulic Żytniej i Karolkowej. Spacer poprowadzi przewodnik Karol Karasiewicz.
Spacer nr 1: „Zośka” i „Magda-Pudel” (Wola)
Termin: 13 VIII 2017, godz. 16:00 Miejsce zbiórki: Róg ulic Żytniej i Karolkowej Trasa: Żytnia, Karolkowa, Mireckiego, Okopowa, Anielewicza, Okopowa, Spokojna, Stawki Czas przejścia: ok. 2 godziny Pierwszy spacer poświęcony będzie pierwszym dniom walk powstańczych w okolicach cmentarzy wolskich (katolickiego, ewangelickiego i żydowskiego). 1 sierpnia o godz. 17:00 to tam – w rejonie ulic Obozowej i Towarowej zebrał się Batalion „Zośka” wraz z całym Zgrupowaniem „Radosław”. Już 2 sierpnia powstańcom udało się zdobyć dwa niemieckie czołgi typu Panther i sformować pluton pancerny Batalionu Zośka, którego dowódcą został kapitan Wacław Micuta „Wacek”. Do 11 sierpnia czołgi plutonu wspierać będą walki Zgrupowania Radosław w tym rejonie: m.in. obronę w rejonie cmentarzy ewangelickich przy ul. Obozowej, obronę Twierdzy Św. Kingi oraz zdobycie obozu koncentracyjnego „Gęsiówka”. Po 11 sierpnia żołnierze Zgrupowania Radosław pod dowództwem płk. Jana Mazurkiewicza wycofali się na Stare Miasto.
Spacer nr 2: Poeci na barykadach – Baczyński, Gajcy, Stroiński (Południowe Reduty Starego Miasta)
Termin: 20 VIII 2017, godz. 16:00 Miejsce zbiórki: Plac Teatralny, naprzeciw Pałacu Blanka Trasa: Plac Teatralny, Senatorska, Bielańska, Plac Bankowy, Długa Czas przejścia: ok. 2-3 godziny
Drugi spacer poświęcony będzie walkom powstańczym w sierpniu 1944 roku w obronie południowej rubieży Starego Miasta, w oparciu o tzw. reduty: Miodowa–Senatorska, Ratusz, Kanoniczki, Bank Polski, Matki Boskiej i Pasaż Simonsa. To tam na powstańczych barykadach walczyli i ginęli młodzi poeci okresu okupacji: Krzysztof Kamil Baczyński (zginął 4 sierpnia w Pałacu Blanka) oraz poeci czasopisma konspiracyjnego „Sztuka i Naród” i „Konfederacji Narodu”: Tadeusz Gajcy i Zdzisław Stroiński (zginęli 16 sierpnia w rejonie Pałacu Mostowskich i Arsenału). Poznamy także historię walk kompanii „Rudy” z Batalionu Zośka – jedynego oddziału, któremu przez Ogród Saski udało się przebić do Śródmieścia. W nocy z 30 na 31 sierpnia podjęto nieudaną próbę przebicia się do Śródmieścia. Atak miał być poprzedzony desantem przeprowadzonym kanałami na plac Bankowy, na tyły wojsk niemieckich. Karol Karasiewicz opowie także o walkach batalionu „Gozdawa–Czarnecki”, NOW-u „Gustaw”, „Chrobry I” pod dowództwem mjr. Gustawa Bilewicza „Sosny”, Oddziału „Barry” pod dowództwem mjr. Włodzimierza Kozakiewicz, KB „Nałęcz”, oddziałów Zgrupowania „Radosław”, oddziałów NSZ i innych w rejonie Placu Teatralnego, Senatorskiej, Bielańskiej, Plac Bankowy w obronie południowej rubieży Starego Miasta. Miejsca walk: Pałac Blanka, Ratusz, Reduta Bankowa, Reduta Matki Boskiej, Arsenał i Pasaż Simonsa, Pałac Mostowskich.
Spacer nr 3: Głuchoniemi i niemiecki generał w powstańczych szeregach (Śródmieście Południowe)
Termin: 3 IX 2017, godz. 16:00 Miejsce zbiórki: Kamienica pod Gigantami, Aleje Ujazdowskie 24 Trasa: Plac Trzech Krzyży, Al. Ujazdowskie, Prusa, Frascatti, Wiejska, Hoża, Wilcza Czas przejścia: ok. 2-3 godziny
Ostatni, trzeci spacer poświęcony będzie trwającym przez całe Powstanie walkom w Śródmieściu Południowym w okolicach Placu Trzech Krzyży. Rejon ulic Wiejskiej, Prusa i Frascatti był wówczas niemiecką dzielnicą, a w budynkach sejmowych stacjonowały znaczne niemieckie siły. Polacy starali się obronić przede wszystkim Szpital Świętego Łazarza i przejścia ze Śródmieścia na Czerniaków oraz odpierać ataki Niemców w okolicach Muzeum Narodowego. Walczyły tam m.in. kompanie Batalionu „Miłosz” (m.in. kompanii Kazimierza Leskiego „Bradla”, kuriera Polskiego Państwa Podziemnego wypełniającego misje w przebraniu niemieckiego generała), plutonu Głuchoniemych z Instytutu Oftalmologicznego, a począwszy od września 1944 r., po wycofaniu ze Starego Miasta, plutonu porucznika Kazimierza Jackowskiego „Torpedy” z Batalionu „Miotła” z Ursusa. W częściach dzielnicy zajętych przez powstańców powstawały szpitale dla rannych, np. szpital powstańczy przy Hożej 13 czy przy Mokotowskiej 55. Plac Trzech Krzyży wykorzystywany był także jako miejsce alianckich zrzutów dla powstańców.
