Wystawa „Koszykarstwo”

Muzeum Regionalne w Jaśle wraz z Muzeum Centrum Kultury w Trebiszowie zapraszają na wystawę „Koszykarstwo”.

Plecionkarstwo jest jednym z najstarszych rzemiosł uprawianych przez człowieka. Przez pokolenia wykonywano i używano plecionki do różnych celów. Pleciono koszyki, naczynia, meble a także wyplatano ogrodzenia czy ściany domostw. 12 października w jasielskim museum odbył się wernisaż wystawy poświęconej tradycjom koszykarskim południowo-wschodniej Słowacji.

Koszykarstwo, jako tradycyjne rzemiosło ludowe, ma wieloletnią tradycję również w regionie Zemplína. Podstawowej funkcji użytkowej, towarzyszą często spore walory dekoracyjne. Od niepamiętnych czasów wyplatano w tych regionach kosze na ziemniaki i inne i w oparciu o tę tradycję powstały później, w okresie powojennym prężnie działające spółdzielnie produkcyjne. W latach 50-tych w wytwórni w Drahnowie zatrudnionych było 100 koszykarzy. Spółdzielnia od początku oferowała bardzo szeroki asortyment produktów wywodzących się z ludowych tradycji regionu. Wyplatano osłony na butle i butelki, kosze, koszyczki, kosze na bieliznę, które doskonale się sprzedawały. Materiał do wytwórstwa zabezpieczały lokalne źródła. Tymczasem dzikorosnąca wiklina nie nadawała się do bardziej precyzyjnych plecionek. Zaplanowano więc zasadzenie 50 hektarów wybranej odmiany wierzby. Ostatecznie posadzono jedynie 11 hektarów. Niedostatek potrzebnego surowca zaspokojono sprowadzeniem go z kontynentu amerykańskiego.

Drahnowskie butle i kosze były pożądane również na rynkach zagranicznych i chętnie wywożono je do USA, Kanady, czy Holandii. Ich produkcja stała się bardzo dochodowa i ciągle się rozrastała. Wkrótce zaczęto również sprowadzać pędy bambusa z Wietnamu, z którego wyrabiano elementy umeblowania. Sprzedawano je na Węgrzech, w Rumunii i Bułgarii. Praktycznie całość produkcji była wysyłana na eksport. Ciągły niedostatek materiału produkcyjnego sprawił, że zaczęto zastępować wiklinę tworzywem sztucznym, które jednak nie spotkało się z uznaniem za granicami Słowacji i było używane jedynie w przypadku produkcji krajowej. Próbowano również używać w koszykarstwie drewna. Wyroby plecionkarskie z biegiem czasu traciły jednak zainteresowanie odbiorców i tradycja zaczęła powoli zanikać. Tymczasem na podmokłych terenach tego regionu rośnie mnóstwo potencjalnego materiału plecionkarskiego. Muzeum Centrum Kultury Południowego Zemplina w Trebiszowie poprzez działania takie jak obecna wystawa pragnie ożywić na nowo tą piękną ludową tradycję regionu.

Koszykarstwo to kolejna wystawa przygotowana przez Muzeum Centrum Kultury z Trebiszowie na Słowacji, które od lat współpracuje z Muzeum Regionalnym w Jaśle i tradycyjnie co roku przyjeżdża do Polski z wybraną wystawą, tak jak jasielskie muzeum przygotowuje ekspozycję dla słowackich odbiorców. W ubiegłym roku obie instytucje świętowały jubileusz 25-lecia współpracy.

“Koszykarstwo”, od 13 października do 15 grudnia 2017, Muzeum Regionalne w Jaśle, ul. Kadyiego 11