W sztuce polskiej rok 1917 uznawany jest za datę przełomową w kontekście powstających nurtów awangardowych. Wartym podkreślenia jest fakt, iż ów zryw stanowił kontynuację podjętych na początku drugiego dziesięciolecia XX wieku prób zrewolucjonizowania będących w stagnacji obszarów rodzimych środowisk twórczych. Realizowane wówczas w Krakowie Wystawy Niezależnych (inspirowane francuskimi Salonami Odrzuconych) były pierwszą zapowiedzią mających wkrótce nastąpić zmian.
W rytmie buntu powstawały kolejne ugrupowania. W rytmie buntu wobec zastałych w kraju tłamszących młodych artystów norm, ale również wobec całkowitego naśladownictwa sztuki zachodnioeuropejskiej. Ekspresjoniści, Formiści, Bunt, Rytm, Zwornik, Jednoróg, Komitet Paryski, Szczep Szukalczyków Herbu Rogate Serce…. a wśród nich przemieszczający się twórcy, głoszący potrzebę natychmiastowej artystycznej rewolucji.
Przygotowywana w Muzeum Górnośląskim ekspozycja stawia sobie za cel ukazania różnorodności zjawisk tego okresu. Braku możliwości wyznaczenia przez historię sztuki sztywnych ram czasowych określających teoretyczny zakres działalności umownym „od – do”. Wystawa przybliża nowatorską problematykę, śmiałe formy wyrazu, a także nie poddające się falą krytyki zdecydowane działania mające dać w przyszłości grunt dla rodzących się przez kolejne dziesięciolecia kontynuacji międzywojennych zrywów awangardowych.
Na ekspozycji w przeważającej ilości pojawią się prace graficzne i rysunkowe, dla wielu twórców stanowiące najdoskonalsze medium obranych przez nich postaw. Pojawią się również prace rzeźbiarskie Xawerego Dunikowskiego – z okresu Wystaw Niezależnych, a także jednej z najbardziej kontrowersyjnych postaci polskiej sztuki Stanisława Szukalskiego (obok pracy rzeźbiarskiej, płaskorzeźba oraz prace na podłożu papierowym). Wyjątek malarski będzie stanowić zespół wybranych prac przedstawicieli Komitetu Paryskiego.
Na wystawie pojawią się prace autorstwa m.in.:
Zbigniewa Pronaszki, Leopolda Lewickiego, Tytusa Czyżewskiego, Bolesława Stawińskiego, Zygmunta Waliszewskiego, Leona Chwistka, Zofii Stryjeńskiej, Witkacego, Rafała Malczewskiego, Brunona Schulza, Stefana Mrozińskiego, Stanisława Szukalskiego i artystów Szczepu Herbu Rogate Serce, Józefa Czapskiego, Ewy Łunkiewicz-Rogoyskiej, Wiktorii Goryńskiej, Jana Hrynkowskiego, Janusza Marii Brzeskiego, czy Karola Hillera.
Czas trwania: 22 listopada 2017 – 22 kwietnia 2018 Miejsce: ul. W. Korfantego 34 Kurator: Agnieszka Bartków
