Białystok uczci 96. rocznicę Bitwy o Białystok, największej bitwy w dziejach miasta, która rozegrała się 22 sierpnia 1920 roku. Uroczystości odbędą się w najbliższą niedzielę i poniedziałek (21 i 22 sierpnia). Prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski zaprasza mieszkańców miasta do udziału w tych uroczystościach
Obchody 96. rocznicy Bitwy o Białystok z czasów wojny polsko-bolszewickiej rozpoczną się w niedzielę (21 sierpnia) o godz. 13.00 rekonstrukcją jednego z jej epizodów, który miał miejsce na ulicach naszego miasta w sierpniu 1920 r. W tym widowisku weźmie udział ponad 140 rekonstruktorów w strojach z epoki. Pokazowi towarzyszyć będą efekty pirotechniczne i dźwiękowe, a nad miejscem zdarzenia pojawi się dwupłatowy samolot z czasów I Wojny Światowej. Podczas potyczki, która zostanie odtworzona na skrzyżowaniu ul. Pałacowej i Warszawskiej, będzie można zobaczyć broń używaną w 1920 roku. W tym dniu w godzinach od 7.00 do 16.00 nastąpi zamknięcie ruchu drogowego na następujących ulicach: Warszawska (całkowite zamknięcie na odcinku od budynku Centrum im. Ludwika Zamenhofa przy ul. Warszawskiej 19 do budynku przy ul. Warszawskiej 25) i Pałacowa (całkowite zamknięcie na odcinku od Ronda im. dr n. A. P. Lussy do ul. Ogrodowej).
– Rekonstrukcje ważnych wydarzeń są coraz popularniejsze – powiedział prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski. – W naszym mieście odbędzie się po raz pierwszy, rekonstruktorzy przyjadą z całej Polski, a nawet zagranicy. Zobaczymy, czy taka forma upowszechniania historii spodoba się białostoczanom.
Tego samego dnia o godz. 17.00 odprawiona zostanie msza święta w intencji ofiar wojny polsko–bolszewickiej 1920 r.
W rocznicę bitwy, w poniedziałek 22 sierpnia o godz. 11.00, nastąpi złożenie kwiatów pod Pomnikiem-Krzyżem przy ul. Zwycięstwa, na Cmentarzu Wojskowym przy ul. 11 Listopada oraz pod Pomnikiem 42. Pułku Piechoty w Parku Zwierzynieckim. Nieco później – o godz. 12.00 – uroczystości przeniosą się na Rynek Kościuszki. Tam odbędzie się uroczyste podniesienie flagi państwowej i złożenie kwiatów pod pomnikiem Józefa Piłsudskiego.
– Jako władze miasta staramy się aktywnie przypominać ludzi i zdarzenia z przeszłości Białegostoku. W ten sposób chcemy odbudowywać tożsamość białostoczan. Kolejnym takim działaniem są właśnie obchody tej rocznicy w sposób, który w atrakcyjnej formie pokaże ważne wydarzenie z dziejów miasta – powiedział zastępca prezydenta Rafał Rudnicki.
Bitwa Białostocka została stoczona 22 sierpnia 1920 roku w czasie wojny polsko-bolszewickiej, pomiędzy 1 Pułkiem Piechoty Legionów i wycofującymi się spod Warszawy resztkami 16 Armii RFSRR oraz towarzyszącymi im oddziałami 3 Armii RFSRR. Akcja militarna przeprowadzona w Białymstoku zakończyła się rozbiciem sił bolszewickich i wyzwoleniem Białegostoku.
Po bitwie zostało w mieście kilka śladów. Wciąż stoi (znacznie rozbudowany) pomnik przy ul. Zwycięstwa, ustawiony w latach 30. w miejscu jednego ze starć. Oprócz tego – od ponad 20 lat między Placem Uniwersyteckim a Rynkiem Siennym jest ulica nosząca imię wielkiego bohatera bitwy sprzed 96 lat. Józef Marjański, bo o nim mowa, był kapitanem 1 Pułku Piechoty Legionów. Po bohaterskiej walce zginął wówczas od kuli bolszewickiej. Poległych w tej bitwie chowano w różnych mogiłach, z czasem przeniesiono ich na cmentarz ofiar wojny 1920 r. przy ul. Zwierzynieckiej. Tam też spoczął Marjański, po kilku latach jednak jego szczątki przeniesiono do rodzinnego Radomia.
