Ceglany spichlerz o cechach renesansowych zbudowany został w 1604 roku. Przebudowany był w XIX wieku, a w latach 90. XX wieku odrestaurowany i przeznaczony na muzeum. Obecnie w Spichlerzu na trzech piętrach prezentowane są następujące stałe wystawy:
Życie codzienne mezolitycznych myśliwych z Mszana sprzed 10.000 lat (parter)
Na wystawie podjęto próbę zrekonstruowania wybranych fragmentów życia codziennego pierwszych mieszkańców regionu brodnickiego. Przybyli oni w te okolice ok. 9000 lat temu wraz z pierwszymi lasami, które opanowały tereny tundry pozostawione przez ostatnie zlodowacenie. Żyli w niewielkich 3 - 5-osobowych grupach, prostych rodzinach, które utrzymywały się dzięki eksploatacji środowiska leśnego i wodnego. Każda grupa posiadała własny teren łowiecki o powierzchni ok. 50-100 km2 na osobę. Ludzie ci, żyjący w początkach środkowej epoki kamienia (mezolit), stworzyli niepowtarzalną, bardzo wyspecjalizowaną kulturę opartą na myślistwie, zbieractwie i rybołówstwie. Mimo pozornego ubóstwa kultury materialnej potrafili doskonale radzić sobie w środowisku przyrodniczym, a ich kultura duchowa i społeczna w miarę postępu badań okazuje się coraz bardziej oryginalna i bogata.
Ciekawostka: Stanowisko archeologiczne
Mszano leży 6 km na południowy-zachód od Brodnicy, na prawym brzegu Drwęcy, ok. 600 m powyżej ujścia Rypienicy. Pierwotnie znajdowało się na wydmowym cyplu usytuowanym między rzeką a nie istniejącym obecnie jeziorem. Dzięki wyjątkowej sytuacji geomorfologicznej na stanowisku przetrwały interesujące i unikalne znaleziska. Podczas trwających 10 lat badań archeologicznych odkryto tu pozostałości osadnictwa grup myśliwsko-zbieracko-rybackich. Ślady te dowodzą, że stanowisko zamieszkiwały zmieniające się grupy ludzi przez pięć i pół tysiąca lat. W okresie od 9000 do 3500 lat temu. Poza niespotykanie bogatym, bo gromadzonym przez tysiąclecia zestawem wytworów kultury materialnej odkryto tu najstarsze na niżu europejskim cmentarzysko ludzkie z niezwykle interesującymi śladami zabiegów religijno-kultowych i pochówek ciałopalny dwóch dzików. Ten etap dziejów stanowiska datowany jest na lata 8890-8650 od dziś. Unikalnym znaleziskiem archeologicznym są również relikty obiektu mieszkalnego sprzed ok. 8000 lat.
Bogactwo przyrodnicze Pojezierza Brodnickiego (pierwsze piętro)
Zaprezentowano tu wiele gatunków zwierząt, roślin i grzybów występujących w lokalnym środowisku.
Wpływ człowieka na środowisko przyrodnicze (drugie piętro)
Na wystawie skupiono się na zobrazowaniu wpływu rolnictwa i leśnictwa na środowisko, gospodarce rabunkowej (np. kłusownictwo) oraz zmianach w środowisku spowodowanych wprowadzaniem gatunków obcych.
W pobliżu warto zobaczyć:
- Zamek w Brodnicy z jedną z najwyższych wież gotyckich w Polsce
- Regionalną Izbę Pamięci Marii Dąbrowskiej w Płonnem
- Górę Modrzewiową w leśnictwie Płonne
- Ośrodek Chopinowski w Szafarni
- Miasto Zakochanych - Chełmno
W pobliżu można zjeść w:
- Restauracji Starówka w Brodnicy
W artykule wykorzystałam teksty z tablic informacyjnych w muzeum.